Ile żyją wszy poza głową?

Wszy – jak długo żyją poza głową? To pytanie, które sprawia, że wielu rodziców drapie się po głowie, całkiem dosłownie. Niepokojące jest samo myślenie o pasożytach pełzających po głowie czy po ciele… Wszy to małe owady, które żywią się ludzką krwią. Najczęściej spotykamy je znaleźć na skórze głowy (tam pasożytują wszy głowowe), mogą również żyć w innych obszarach ciała z włosami (wszy łonowe). Choć wszy żyją na ludzkiej głowie, mogą również przetrwać przez krótki czasu z dala od swojego żywiciela. Zatem ile żyje wesz poza głową?

Jak długo żyją wszy poza głową?

Dorosłe wszy mogą przeżyć tylko około 48 godzin bez żywiciela, a nimfy (czyli larwy, młode wszy) wytrzymują nawet krócej. Mimo to, zarażenie wszami przebywającymi bez żywiciela jest bardzo rzadkie. Zdrowe wszy nie odpadają z głowy człowieka, mają też bardzo utrudniony powrót – niezdarnie poruszają się po powierzchniach innych niż włosy, słabo widzą, kierują się węchem, którego zasięg jest niewielki – tylko kilka centymetrów! Wszami zarażamy się głównie przez kontakt głowa do głowy. 

Ile żyją wszy na pościeli? 

Wszy głowowe nie mieszkają w pościeli czy materacach. Szansa, że zarazimy się przez poduszkę czy pościel jest w praktyce minimalna. Dla absolutnej pewności można oczywiście wyprać pościel (w 60 stopniach, ale może być zwykłe pranie, bo i tak szansa zarażenia tą drogą jest minimalna). Można też po prostu odczekać 48 godzin bez używania tych rzeczy. Żadna wesz nie przetrwa. 

Nie ma też powodu przejmować się gnidami – one nie odpadają z włosów. Oczywiście możemy zgubić włos razem z przyklejoną do niego gnidą, ale poza głową człowieka z tej gnidy nie wykluje się nimfa wszy – nie ma ciepła i wilgoci.

Skąd pochodzą wszy?

Wszy istnieją od milionów lat, to prawdopodobnie najstarszy ludzki pasożyt.  Wszy i ich gnidy znajdowano na włosach egipskich mumii. Wszy głowowe nie biorą z powietrza ani z ziemi, są to ludzkie pasożyty – żywiące się krwią i przemieszczające się z jednej głowy do drugiej. Wszy przez całe życie żyją na głowie człowieka, czasem tylko przechodzą z jednego żywiciela na innego, zarażając kolejne głowy. 

Kto może dostać wszy?

Każdy, kto ma włosy. Higiena osobista nie ma nic wspólnego z zarażeniem wszami. Powszechnym mitem jest to, że wszy biorą się z brudu – to nie jest prawda. Wszy doskonale znoszą mycie głowy, czasem sądzi się nawet, że wolą czyste włosy, bo na nich sprawniej się poruszają. Co więcej, wszy wcale potrzebują długich włosów! Żyją też w krótkich fryzurach!

Jak rozprzestrzeniają się wszy?

Wszy rozprzestrzeniają się poprzez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną. Mogą być przekazywane poprzez kontakt głowy z głową, lub – w wyjątkowych, bardzo rzadkich przypadkach – poprzez przedmioty dotykające głowy, takie jak czapki, gumki do włosów, szczotki czy poduszki.

Wszy, ile żyją – cykl życia wszy

Cykl życia wszy można podzielić na trzy etapy, znajomość tych etapów może pomóc w określeniu, jak wyglądają, będąc na głowie.

Jajka / gnidy 

Maleńkie, owalne jajeczka, przyklejane do włosa, zazwyczaj blisko skóry głowy. Takie umiejscowienie pomaga im się wykluć. Po złożeniu jaj wesz wykluwa się po średnio 7 dniach.

Gnidy oraz puste skorupki po wylęgu nimf

Larwy / nimfy

Nowo wyklute wszy młode wszy, niezdolne do rozmnażania. Zaraz po wykluciu są wielkości główki od szpilki, po kilku dniach linieją – czyli skokowo rosną. Po kolejnych dwóch linieniach osiągają dojrzałość. Proces dojrzewania trwa około 10 dni. 

Dorosłe wszy

Dorosłe wszy są koloru od beżowego, szarego do ciemnobrązowego. Są wielkości ziarna sezamu, a samice wszy są nieco większe niż samce. Mają sześć odnóży zakończonych haczykowatymi pazurami, przystosowanymi do trzymania się włosów. Wesz żyje średnio około 35 dni od złożenia jaja. 

 

Czy wszy żyją poza włosami – najważniejsze informacje na temat wszy

  • Wszy żyją wyłącznie na owłosionej skórze człowieka, nie bytują w innych środowiskach
  • Wszy muszą żywić się krwią kilka razy dziennie. 
  • Bez żywicieli wszy giną w ciągu 24 do 48 godzin.
  • Jajka / gnidy są zwykle składane na włosach zaraz w przy skórze głowy.
  • Samice wszy składają 3-8 jaj dziennie, co daje nawet 200 jaj w ciągu życia.
  • Wszy nie umieją skakać, latać ani pływać.
  • Wszy nie przenoszą chorób zakaźnych.
  • Nie u każdego wszawica wywołuje swędzenie głowy, wczesne stadia wszawicy zazwyczaj wcale nie swędzą